Wat heeft Louis van Gaal gemeen met een scrummaster?

Tegenwoordig denkt iedereen, van jouw collega tot je buurvrouw, dat hij of zij scrummaster kan worden. Even een online cursusje doen, certificaat halen en klaar is kees! Toch? Nee dus. Er gaan ronduit slechte uitspraken over Scrum over het internet en het meest schokkende zijn dan nog de uitspraken van scrummasters zelf. Hoewel het vak scrummaster volgens sommigen wordt gezien als een informele en parttime rol die door managers ingevuld zou kunnen worden, is de rol van scrummaster wel degelijk vakmanschap.

Foto van ING Nederland.

De definitie van Scrum, volgens de Scrum Guide is: een raamwerk waarbinnen mensen complexe, adaptieve problemen aanpakken en tegelijkertijd op een productieve en creatieve wijze producten opleveren met de hoogst mogelijke waarde.

De basis van het framework ligt in het kunnen aanpassen van je product en de manier waarop je samenwerkt, om zo goed mogelijk aan te kunnen sluiten bij de constant veranderende behoefte van je gebruikers. Dit aanpassen gebeurt door alle elementen van je proces en product transparant beschikbaar te stellen en te kunnen inspecteren en op basis daarvan bepalen wat verbeterd kan worden.

In de basis is de rol van een Scrum Master erop gericht om het framework optimaal in te zetten om zo een zo goed mogelijk product te ontwikkelen. De Scrum Master doet dit, door alle belanghebbenden van een product te coachen, het framework zo goed mogelijk te gebruiken.

Maar wat doet hij nou precies?

Oké, de scrum master coacht dus? Als je aan mensen vraagt wat een coach is, krijg je zeer waarschijnlijk een duidelijke taakomschrijving terug. Hierin wordt waarschijnlijk vermeld welke werkzaamheden een coach doet.

Als we aan dezelfde mensen vragen of ze voorbeelden hebben van goede coaches, zullen ze waarschijnlijk ook namen kunnen noemen van coaches die succesvol zijn. Waarschijnlijk zullen de meeste van die coaches uit de sportwereld komen, maar de parallel tussen een sportcoach en een scrum master is enorm groot.

Een goede omschrijving van beiden zou kunnen zijn: een persoon die een andere persoon of groep ondersteunt bij het verrichten van fysieke handelingen, complexe handelingen, het vinden van antwoorden op vragen of problemen. Dit alles met als doel om een persoon of groep in staat te stellen zijn of haar mogelijkheden optimaal te gebruiken.

Is dit niet ook het doel van een voetbalcoach? Een voetbalcoach begeleidt de spelers van een voetbalteam, faciliteert trainingen, motiveert en reflecteert. Dit alles resulteert uiteindelijk hopelijk in meetbare successen. Meer gewonnen wedstrijden, die leiden tot meer promoties, meer bekers, etc.

Leer de regels

Of het nu een voetbalcoach is of een Scrum Master. De taken blijven gelijk en het doel van de coach zal ook niet veranderen.

Het verschil tussen coaches in verschillende domeinen is de context, waarbinnen gecoacht wordt. De context van een voetbalcoach is het spelletje zelf en de context van een Scrum Master is een team waar met Scrum gewerkt wordt. De kaders van iedere context worden bepaald door de regels van het geldende domein. Een voetbalcoach is gebonden door de spelregels van de voetbalbond en de Scrum Master is gebonden door de regels van de Scrum Guide.

Na een tweedaagse scrummaster training en het behalen van het certificaat mag iedereen zich een scrum master noemen. Net als dat ieder persoon met een die de spelregels van voetbal snapt zich coach mag noemen van een voetbalteam.

Veel scrumtrainingen richten zich op het leren van de regels. Tijdens het examen wordt dan ook enkel en alleen getest of je deze regels kent. Maar een goede scrummaster onderscheidt zich juist door met de kennis van de regels en de verworven coachcompetenties het beste uit het team te halen. Het toepassen van deze kennis binnen de regels is essentieel voor het succes van een scrummaster. Net als goede voetbalcoaches, zich van de gelegenheidsouder aan de lijn onderscheiden, op basis van wat ze realiseren binnen de regels van het spel.

Een scrummaster is dan niet verantwoordelijk voor de uiteindelijke prestaties van zijn team, maar is zeker wel verwijtbaar voor het uitblijven van resultaat. Net als een  voetbalcoach die niet zelf de bal aan de voet op het veld heeft, niet direct invloed op de wedstrijd heeft, kan een Scrum Master vanaf de lijn indirect bijdragen aan het succes van het team. De coach ziet, beoordeelt, bekijkt en deelt samen met het team hoe het verder zou kunnen gaan om hun doelen te bereiken. Op deze manier kan iedere scrummaster zijn rol op een eigen manier invullen als die maar leidt tot succesvolle en continu verbeterende teams.

Ken je middel

Scrum Teams die steeds meer inzicht hebben in hun product hun samenwerking, kunnen zich ook steeds beter aanpassen aan veranderende behoefte van hun gebruikers. Hierdoor kunnen ze beter en sneller bijdragen aan de strategische doelen van hun organisatie.

Het middel om continu verbetering te realiseren is; leren. In scrum leer je door inspecteren & aanpassen. Binnen scrum betekent dit dat je leert van wat je gedaan hebt. Kijkt naar de situatie van nu en verbetert van de situatie van morgen. Om morgen dan weer te inspecteren hoe de situatie dan is en zo dan weer te weten hoe je overmorgen nog beter kan zijn.

Dit continu verbeteren moet het Scrum Team zelf doen, zelf bepalen wat de meest effectieve verandering is. Het is de taak van de Scrum Master om het team te coachen steeds beter in te spelen op veranderingen. Het Scrum Team leert hoe het op de juiste momenten zoveel mogelijk uit zichzelf kan halen. Dus als je ooit je nog afvraagt of een Scrum Master een goede Scrum Master is, vraag dan aan het team of het constant verbeterd is en nog steeds groeit.

Als teams en coaches zichzelf constant verbeteren boven alles, is er geen grens aan wat het kan bereiken. Er is niets dat de vader aan de kant van het team van kind tegenhoudt om de coach van Barcelona te worden. Er is zelfs niets dat de vader tegenhoudt, zijn team van F-jes zo te coachen, dat het ooit in de finale van de Champions League tegenover dat Barcelona staat.

Dus mocht je je ooit nog afvragen wat een scrummaster doet, dan kun je nu het antwoord formuleren: zorgen dat teams iedere dag beter worden!